کد مطلب:7583 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

در كتاب ص 238چاپ تهران آمده است كه ابوبكر فدك را ضبط كرد و چون فاطمه ءزهرا3ارث خود را مطالبه كرد, حديثي از پيامبر7نقل كرد كه به مفاد آن پيامبران ميراث نمي گذارند. آن چه بماند, صدقه است . آيا حديثي را كه ابوبكر نقل كرده , صحيح است ؟ آيا فدك غصب شده است ؟

پيامبر اسلام دو گونه مال در اختيار داشت : يك قسمت اموالي كه مربوط به شخص پيامبر بود و يك قسمت اموالي كه از بيت المال مسلمانان و در حقيقت متعلق به تمامي مسلمانان بود.

در مورد اموالي كه مال مسلمانان و در دست پيامبر6بود, صحيح است كه قابل ارث به خويشاوندان نيست وبه حاكم شرعي , به خليفهء رسول خدا منتقل مي شود تا در امور مسلمانان هزينه كند. امّا اموال شخص پيامبر مانند بقيه ءمردم پس از فوتش به خويشانش ارث مي رسد. و تنها وارث پيامبر6فاطمهء زهرا3بود. بعد از وفات رسول خدا, ابوبكر به جهات سياسي فدك را كه ملك شخصي پيامبر بود و بايستي به فاطمه زهرا مي رسيد, غصب نمود. دراحتجاجي كه فاطمه 3در مسجد با ابوبكر كرد فرمود: .

جواب نقضي ديگري كه بر خليفهء اوّل وارد است , اين است كه هنگام مرگش وصيت كرد كه او را كنار قبر پيامبردفن كنند. اگر قرار است پيامبر ارث نگذاشته باشد, پس زنان پيامبر در اتاق هايشان كه در زندگي مي كردند, تصرف غاصبانه داشته اند و ملك همهء مسلمانان بوده است و ابوبكر حق نداشت از دخترش عايشه درخواست كند مرا كنارقبر پيامبر دفن كنيد.

تا اين جا فرض اين است كه فدك از راه ارث به فاطمه 3رسيده باشد, ولي تاريخ نويسان گفته اند وقتي كه آيه ء نازل شد, پيامبر فدك را كه ملك شخصي خودش بود, به فاطمهء زهرا بخشيد. فدك چون بدون جنگ به دست مسلمانان افتاده بود, ملك شخصي پيامبر بود و پيامبر براساس آيه فوق آن را به فاطمه بخشيد.بنابراين موضوع ارث منتفي مي شود. اين مطلب از اميرالمؤمنين در نامهء 45به عثمان به حنيف برمي آيد: . از اين كلام استفاده مي شود كه فدك از زمان پيامبر در دست فاطمه و علي 7بود.

دليل ديگر بر اين مطلب آن است كه وقتي ابوبكر فدك را از فاطمه 3گرفت و ايشان آن را ملك خودمي دانست , ابوبكر گفت : شاهد بياوريد. او علي 7و ام أيمن را به عنوان شاهد نزد خليفه آورد, ولي خليفه قبول نكرد.(1)

چه بگوئيم فدك ملك شخصي پيامبر بوده و بعد از فوت ايشان به زهرا3به ارث رسيده و چه بگوئيم پيامبر درمان حياتش به زهرا3بخشيده و ملك حضرت زهرا3بوده , در هر دو صورت خليفه آن را غصب كرده , و حديثي را كه ابوبكر از پيامبر نقل كرد, صحيح نبوده است , چون منافات با آيات قرآن دارد, چون در مواردي در قرآن از ارث انبيا سخن به ميان آمده است . اگر پيامبر حديثي بيان فرموده باشد, دربارهء اموال عمومي و بيت المال مسلمانان بوده است كه بعد از فوت حاكم اسلامي به فرزندان او ارث نمي رسد.(2)

(پـاورقي 1.ناصر مكارم , ترجمه و شرح نهج البلاغه , ج 3 ص 44

(پـاورقي 2.جعفر سبحاني , فروغ ابديت , ج 2 ص 669 سيد جعفر شهيدي , زندگاني فاطمهء زهرا3 ص 95